Sipòte Nou
Seri “Haitians in the Heartland” se rezilta sis mwa kolaborasyon sere ant Eichelberger Center for Community Voices nan WYSO ak yon gwoup rezidan Springfield ki soti Ayiti. Gwoup sa a te patisipe nan yon estasyon radyo sou entènèt ki te rele New Diaspora Live.
Nan premye epizòd la, ki te pataje sou Today from the Ohio Newsroom, twa nan kat rakonte istwa yo — Miguelito Jerome, Virginelle Jerome, ak Luckens Merzius — eksprime espwa yo pou seri a epi eksplike sikonstans ki te mennen yo nan Springfield.
Transkripsyon sa a te modifye yon ti kras pou longè ak klè.
Miguelito Jerome: Mwen panse youn nan kesyon anpil moun ka genyen se: kisa k ap pase an Ayiti kounye a, epi kijan sitiyasyon sa a te enfliyanse nou pou n emigre Ozetazini?
Virginelle Jerome: Mwen pa vle pale pou tout moun, men mwen panse nou ta renmen koute nou yo reflechi sou rezon ki ka fòse yon moun kite lakay li, pa paske li vle, men paske li oblije fè sa. Sa mande anpil sakrifis.
Genyen nan nou — omwen pou mwen, mwen te yon timoun. Mwen pa t gen okenn mo pou di. Yo wete m nan rasin mwen, epi mwen pati. Mwen kite zanmi m, fanmi m. Se istwa sa a anpil nan nou pataje.
Luckens Merzius: Mwen vrèman, vrèman kontan nou ap pale de sa, paske gen moun ki poze kesyon: ‘Poukisa ou kite madanm ou, pitit ou?’
Virginelle: Se vre. Epi mwen panse isit moun deplase soti nan yon vil oswa yon eta pou chèche pi bon opòtinite travay. Se menm rezon sa a tou ki pouse kèk Ayisyen chèche lavi miyò Ozetazini ak Springfield. Se yon bagay anpil lòt moun ka idantifye ak li.
Men gen plis pase sa. Mwen pa ta swete okenn lòt pèp oswa okenn lòt peyi viv rezon sa yo ki pouse anpil nan nou kite peyi a. Se sitiyasyon ekstrèm ki fòse nou pati.
Merzius: Tankou ou di li, chak moun gen pwòp istwa pa yo.
Virginelle: Li jis twò danjere kounye a lakay nou… vyolans ak zam, aktivite gang yo.
Miguelito: Mwen te pè pou lavi m ak pou moun ki te bò kote m yo. Mwen te oblije rete lakay mwen, san soti.
Epi sa pi mal la, se tankou w ap viv nan prizon nan pwòp kay ou, nan pwòp peyi ou. Nou pèdi kapasite pou nou viv kòm tèt nou an Ayiti.
Virginelle: Matant mwen te oblije kouri kite peyi a ak marenn jimo mwen yo poutèt yon menas kidnaping.
Yo te rele li, yo di li kote pitit li yo ye chak lè, ki koulè rad yo mete, ki jou ak ki lè yo soti, kote yo fèt. Yo te konnen tout detay sou li epi yo te mande $120,000 pa timoun pou pa kidnape yo.
Alò, nan denmen maten, li pran avyon li vini Ozetazini.
Merzius: Mwen envite tout moun pataje istwa nou yo, eksperyans nou yo.
Virginelle: Mwen vle lòt moun wè aspè imèn istwa nou yo, tande chemen nou te oblije pran.
Miguelito: Mwen panse sa se yon gwo demaraj ak Haitians in the Heartland. Se istwa anpil imigran.
Virginelle: Se sakrifis yo, desizyon nou te oblije pran pou nou kite peyi nou epi emigre isit.
Merzius: Moun yo ap dekouvri espwa, lafwa, rezistans, ak lespri kominote.
Nan semèn k ap vini yo, WYSO ap kontinye pataje plis istwa ak pwodiktè ak rakonte istwa ayisyen yo sou tout bagay, soti nan pwezi ak mizik rive nan aktivis.
